جاذبه های گردشگری

زیارتگاه چک چک

زیارتگاه چک چک یزد در شهر اردکان قرار دارد و یکی از مهم ترین و مقدس ترین زیارتگاه ها برای پیروان دین زرتشت به شمار می‌رود. زرتشتیان در استان یزد زیارتگاه های متعددی دارند و همه این زیارتگاه ها برای آنها حائز اهمیت است اما زیارتگاه چک چک به دلیل موقعیت جغرافیایی و شکل منطقه از معروفیت بیشتری برخوردار است و هر سال در ایام مختلف سال نه تنها میزبان تعداد زیادی از زرتشتیان ایران و جهان بلکه میزبان گردشگران مسلمان نیز هست . اما در روزهای 24 تا 28 خرداد این مکان اختصاصا در اختیار زرتشتیان قرار دارد و پیروان این آیین از شهرها و استانها و کشورهای مختلف در این مراسم شرکت می‌کنند . به دلیل موقعیت قرارگیری این مجموعه در دل کوه برای عموم کسانی که در بالا رفتن از بلندی مشکل دارند و ناتوان به شمار می‌آیند نیز بسیار نامناسب است. پس اگر قصد بازدید از آن را دارید باید بدانید که راه نسبتا سختی را باید پشت سر بگذارید. آتشکده چک چک یزد حدود ۳۶۰ پله سیمانی دارد. در واقع رسیدن به زیارتگاه مستلزم بالا رفتن از این تعداد زیاد پله در مسیری پیچ‌درپیچ است که در طول آن، نوشته‌هایی از اوستا روی دیوار دیده می‌شود. در داخل زیارتگاه که به شکل دهانه غار است، تنه درخت چنار کهنسالی وجود دارد. کف زیارتگاه با سنگ مرمر پوشیده شده و از بخشی از سقف قطرات آب چکه چکه بر زمین می‌ریزد . چند شعله شمع به طور دائم در زیارتگاه روشن است و محلی برای سوزاندن عود یا چوب مقدس وجود دارد . همانند بسیاری از زیارتگاه های سایر ادیان، تصاویری از بزرگان دین زرتشتی زینت بخش محوطه کوچک زیارتگاه است. سقف زیارتگاه سنگی است. در کف محوطه ظرف هایی برای جمع آوری آب گذاشته اند که بخشی از آن برای تبرک به زائران اهدا می‌شود و بخشی دیگر نیز به مصرف خوراکی می‌رسد . برخی نیز این زیارتگاه را با عنوان پیر سبز می‌شناسند، این عبارت از دو واژه پیر و سبز تشکیل شده است: در آیین مهر (آیین پرستش الهه میترا)، پیر به آخرین گام عرفانی گفته می‌شود و به سبب وجود درختان کهنسال چنار، واژه سبز را به آن افزوده اند.

کوه صفه

مجموعه ارتفاعات کوه صفه با بلندترین نقطه ارتفاع 2257 متر در جنوب غربی اصفهان واقع است. این کوه از شمال به جاده کمربندی از غرب به کوههای تخت رستم و دره خان از شرق به شهرک ها و مجتمع های مسکونی و از جنوب به اراضی باز و خط آهن منتهی می‌شود.کوه صفه و طبیعت اطراف آن امروزه به پارک کوهستانی صفه تبدیل شده و مراکز گردشگری و تفریحی متعددی در آن ساخته شده است.
کوه صفه به عنوان یک نشانه بزرگ شهري عمل مي‌کند که از يک طرف، از تمام نقاط شهر قابل مشاهده است و از طرف ديگر بهترين امکان را براي تماشاي چشم انداز زيبا و رنگارنگ کل شهر اصفهان در اختيار مي‌گذارد.
کوهستان صفه به دليل نزديکي به شهر اصفهان و برخورداري از ارتفاع مناسب و تنوع پستي و بلنديهاي آن امکانات بسيار خوبي براي فعاليتهاي ورزشي تفريحي مثل پياده‌روي، تپه نوردي، کوهنوردي و سنگ‌نوردي فراهم آورده است. به ويژه در دوره اخير به دليل توسعه شهرنشيني جديد و رشد نيازهاي ورزشي و تفرجي، عملکرد ورزشي کوهستان صفه به نحو وسيعي افزايش پيدا کرده است.
کوه صفه یک کوه خانوادگی محسوب نمی‌شود و در دسته کوه‌های فنی قرار دارد. هرساله حوادث بسیاری در کوه صفه اتفاق می‌افتد. کوه صفه یک کوه خانوادگی نیست و نمی‌توان بدون لباس های مناسب و تجهیزات و آموزش با امنیت از آن صعود کرد. میله ها و طناب های موجود برای ایمن سازی مناسب وکافی نیستند و به موارد فنی توجه نشده است. از جمله سقوط سنگ ریزه ها بر سر افراد و ...
يکي از ويژگي هاي مهم کوهستان صفه وجود صخره‌هاي عظيم و بلند در نقاط مختلف آن است که از نظر کوهنوردي تخصصي و آموزش سنگ نوردي، امکان بسيار خوبي براي گسترش ورزش کوهنوردي در منطقه اصفهان به وجود آورده است. در سال هاي اخير با تبديل کافه خاچيک به پناهگاه و پايگاه کوهنوردي و اصلاح مسيرهاي دشوار، خدمات مربوط به فعاليت هاي کوهنوردي بهبود نسبي پيدا کرده است.
در دامنه کوه صفه چشمه‌ای به نام چشمه درویش (خاچیک) و 200 متر بالاتر از آن چشمه گل زرد قرار دارد. کوه صفه از محل چشمه درویش که سنگ کوه از خاک جدا شده و دامنه کوه محسوب می‌شود، در سمت غرب به فضای سنگی مسطحی (سکو مانند) منتهی می‌گردد و کوه به همین جهت «صفه» نامیده می‌شود. در گذشته در این محل چهارطاقی‌هایی ساخته شده بود و در حوالی آن سنگاب‌ بزرگی نیز بود که آب سرد آن از برفاب‌های قله تأمین می‌شد.
تنگهٔ گردنه باد نیز از جاذبه‌های طبیعی این منطقه است. این تنگه که در امتداد هزار دره در جنوب کوه صفه واقع شده است موقعیت جغرافیای ان به شکلی است که جریان های باد های شرقی - غربی اصفهان در این نقطه متمرکز شده و شدت بیشتری پیدا کرده است به طوری که در تمام فصول سال به ویژه پائیز و بهار باد با شدت زیادی در این منطقه می‌وزد، به همین دلیل این نقطه به گردنه باد مشهور شده است.
کوه صفه در ادوار گذشته، اهمیت و کاربردهای نظامی داشته است. یکی از آثار مهم به جا مانده قلعه شاهدژ است. این قلعه بر فراز کوه صفه قرار دارد و یک قلعه نظامی است که در روزگار ساسانیان برای حفاظت از شهر اصفهان ساخته شد. این قلعه در زمان سلجوقیان با ورود یکی از طرفداران حسن صباح به‌نام عبدالملک عطاش و نفوذ و دعوت مخفیانه وی، تبدیل به یکی از قلعه‌های اسماعیلیون شد. اما این روزها حضور دکل‌های مخابراتی، آرامش و زیبایی را از قلعه شاه دژ ربوده و عرصه‌ی منظری آن را که تصاویر چشم‌نوازی برای گردشگران داخلی و خارجی فراهم می‌کند، مخدوش کرده است.

تله کابین صفه

یکی از مراکز تفریحی پارک کوهستانی صفه، تله کابین صفه است. این تله کابین در دو خط طراحی شده است.
خط اول آن از بزرگراه شهدای صفه تا گردنه باد بطول ۱۸۵۰ متر و دارای ۵۰ کابین چهار نفره است. خط اول تله کابین صفه امکان بازدید از بام اصفهان را برای بازدیدکنندگان فراهم می‌کند.
خط دوم از گردنه باد به سمت قله شاهدژ به طول ۶۵۰ متر است و گردشگران را به قلعه تاریخی شاه دژ بر فراز کوه صفه اصفهان منتقل می‌کند.
قلعه شاه دژ اصفهان که در ارتفاعات کوه صفه اصفهان قرار دارد مربوط به دوره ساسانیان است و به عنوان یک قلعه نظامی برای حفاظت از شهر اصفهان مورد استفاده قرار می‌گرفته است.
علاوه بر اين امکاناتي نظير رستوران، کافي شاپ، شهربازي ويژه کودکان و بزرگسالان و مرکز بولينگ اصفهان با ظرفيت ۱۰خط بازي جهت اوقات فراغت بازديدکنندگان در ايستگاه هاي تله کابين موجود است.

پارک کوهستانی صفه

پارک کوهستانی صفه یکی از جاذبه های گردشگری و تفریحی حائز اهمیت اصفهان است که در جنوب شهر اصفهان قرار دارد و کوه صفه، دامنه و طبیعت اطراف این کوه را شامل می‌شود. مراکز گردشگری و تفریحی متعددی در این پارک کوهستانی ایجاد شده است.
فضای سبز کوه صفه که در حال حاضر عرصه ای به مساحت 100 هکتار را تبدیل به منظره ای سبز کرده است در قسمت های دامنه کوه قرار دارد و به عنوان پارک کوهستانی و بخش هایی از آن شکل پارک جنگلی دارد روزانه پذیرای جمع کثیری از طبیعت دوستان و گردشگران است .
وجود امکانات فضای سبز متنوع، برکه‌های آب و آب نماها، وجود فضاهای باز برای اطراق و آشپزی، وجود امکانات مختلف برای بازی های جمعی و پیاده‌روی، گشت و تماشا باعث شده این مکان تبدیل به یکی از محبوب‌ترین جاذبه‌های گردشگری اصفهان شود مخصوصا صبح روزهای جمعه میزبان خیل عظیمی از دوستداران طبیعت بخصوص جوانان است .
کوه صفه با دارا بودن ارتفاع ۲۲۴۱ متر و موقعيت استقرار چسبيده به شهر و اشراف کامل آن به رودخانه و جلگه سرسبز زاينده‌رود و پيکره شهر اصفهان داراي شرايط استثنايي و منحصر به فردي است که از نظر چشم انداز شهري، طراحي محيطي و توسعه گردشگري اهميت دارد. کوه صفه به عنوان يک نشانه بزرگ شهري عمل مي‌کند که از يک طرف، از تمام نقاط شهر قابل مشاهده است و از طرف ديگر بهترين امکان را براي تماشاي چشم انداز زيبا و رنگارنگ کل شهر اصفهان در اختيار مي‌گذارد.
چشمه درويش ( خاچيک)، چشمه چاه درويش و گردنه باد از جاذبه های طبیعی کوه صفه است. همچنین در ادوار گذشته این کوه کاربرد نظامی داشته و آثار و بقایای استحکامات دفاعی و نظامی در آن به چشم می‌خورد. از مهم ترین آثار تاریخی که بر فراز کوه صفه قرار دارد، قلعه شاهدژ است که قدمتی مربوط به دوره ساسانیان دارد و قابلیت تبدیل شدن به سایت موزه را داراست.
از جمله مراکز گردشگری و تفریحی پارک کوهستانی صفه عبارت اند از : تله کابین صفه، سالن بولینگ با 10 خط بازی، پارک وحش صفه، پارک بادی، شهر بازی. همچنین چند رستوران در این پارک کوهستانی در حال فعالیت هستند.
اطلاعات بیشتر درباره کوه صفه و مراکز تفریحی بوستان صفه را می‌توانید در سایت مهنواز مشاهده کنید.

پارک جنگلی تنگه چهل چای

در حدود 7 کیلومتری جنوب شرقی مینو دشت جنگل و تنگه ای خودنمایی می‌کند که گذشته از درختان سر به فلک کشیده و مراتع سر سبز، رودخانه چهل چای و چشمه های متعدد فصلی و دایمی و تنگه ای سر سبز چشم هر بیننده ای را به خود جلب می‌کند .
پدیده های طبیعی چهل چای با جنگلهای انبوه و بهم فشرده ای که در دامنه کوه و بستر درّه وجود دارد و جریان رودخانه و همچنین چشمه های دائمی و فصلی فراوان مناظری زیبا از جلوه های آفرینش را در پیش روی مشتاقان طبیعت قرار داده است .
با توجه به موقعیت جغرافیایی مینودشت و مواهب الهی آن و برخورداری از مناظر و جاذبه های زیبای طبیعی، تاریخی و قرار گرفتن این شهر در محدوده مرکزی و میانی مسیر تهران - مشهد هم از لحاظ مسافت و هم از جنبه آب و هوایی و همینطور دسترسی آسان، وجود جاده آسفالته و محوطه سازی انجام شده، نمازخانه و سرویس های بهداشتی، برای آسایش حین سفر و بهره برداری از مواهب طبیعی منطقه برای مسافرین، اهالی منطقه و شهرهای مجاور گزینه ای مناسب است.

دریاچه مارمیشو

دریاچه مارمیشو، دریاچه ای طبیعی در دل کوهستان با طبیعتی بکر و زیبا در 45 کیلومتری غرب شهر ارومیه و در مرز بین ایران و ترکیه واقع شده است. این دریاچه تقریبا 5 هکتار وسعت و حدود 60 متر عمق دارد و در اثر زلزله و ریزش کوه به وجود آمده است. این ریزش موجب شده تا سدی طبیعی به وجود بیاید و دریاچه شکل بگیرد. آب‌ نیلی رنگ و زلال این دریاچه از رود نازلوچای، چشمه‌های طبیعی و برف و باران تامین می‌شود.
دریاچه مارمیشو در منطقه سرسبز ترگور، میزبان گونه های مختلفی از جانوران و گیاهان مانند : بلوط، بنه، عناب، گلابی، زالزالک، بادام، گز، صنوبر و انواع درختچه‌های دیگر، ریواس، کنگر، خارشتر، گزنه، زنبق، لاله کوهی، شیرین‌بیان، خشخاش، پیاز کوهی، بومادران، کاسنی، آویشن و انواع سبزی‌های کوهی دیگر. همچنین جانورانی مانند : کبک، خرگوش، گراز، خرس، وحتی گرگ در این منطقه وجود دارد اما متأسفانه امروزه با شکار و کشتار بی‌رویه انسان بسیاری از این گونه‌های حیوانی در حال نابود شدن هستند و خیلی به زحمت بتوان یک گرگ یا مثلاً یک خرس در این منطقه پیدا کرد.
همچنین این دریاچه زیستگاه آبزیان از جمله پرندگان مهاجر مختلف و ماهی قزل‌آلا نیز هست. ماهیگیری در مارمیشو یکی از تفریحاتی است که گردشگران را به این دریاچه می‌کشاند.
رویش گیاهان متنوع در این منطقه، شرایط مناسبی را برای پرورش زنبور و تولید عسل به وجود آورده است. عسلی که در این منطقه تولید می‌شود بسیار معطر و خوش طعم است و یکی از محصولات پرطرفدار ارومیه است.
از آنجا که این منطقه کوهستانی و در دره واقع است در فصل‌های گرم سال بسیار خنک و خوش آب‌وهواست، دیدن چادرهای عشایر و ایلات که در این منطقه اتراق کرده‌اند یکی از جالب‌ترین و دیدنی‌ترین مناظر برای هر بیننده‌ای است. آشنا شدن با روش زندگی عشایر این مناطق جذابیت خاص خود را دارد و عامل آشنایی با فرهنگ و سنن آنان می‌شود.
نکته بسیار مهم این است که شنا در دریاچه مارمیشو خطرناک و مرگ آور است. با اینکه سطح دریاچه آرام به نظر می‌رسد اما در عمق جریان بسیار و خطرناکی دارد. همچنین دریاچه مارمیشو فاقد هرگونه امکانات رفاهی است. پس حتما تمام وسایل مورد نیازتان را با خود بردارید.
یکی از نکات مهم دیگر درباره این جاذبه طبیعی، محدودیت هایی است که به خاطر مرزی بودن این منطقه برای بازدید وجود دارد. در ورودی این منطقه ایست بازرسی قرار دارد که مشخصات سرنشینان و شماره پلاک خودرو شما را ثبت می‌کنند. قانون مشخصی برای ساعات بازدید وجود ندارد اما به طور معمول طبق تجربیات گردشگران، از ساعت 9 صبح تا 16 یا 17 می‌توانید از دریاچه مارمیشو دیدن کنید. البته ممکن است به دلایلی هم به طورکلی ورودی ها بسته شوند و کسی را راه ندهند. پس حتما قبل از سفر به دریاچه مارمیشو، اطلاعات بازدید را از محلی ها پرس و جو کنید.

کلیسای سیر (مارسرگیز)

کلیسای سیر یا مارسرگیز ارومیه، بنایی سنگی با قدمتی مربوط به دوره ساسانیان، در دامنه ارتفاعات زیبای کوه سیرداغی در نزدیکی شهر ارومیه واقع شده است. کلیسای تاریخی سیر مکانی معنوی و به دور از شلوغی های شهر است که همواره مورد اقبال و توجه گردشگران داخلی و خارجی و به ویژه مسیحیان و ارامنه ساکن آذربایجان غربی قرار دارد.
در سردر ورودی این کلیسا نوشته‌ای وجود دارد که حدود 30 سال پیش این نوشته توسط مسئول کلیسا ویلسون یونان، ترمیم شد که طبق این نوشته این کلیسا حدود 18 قرن است که دست نخورده باقی مانده است. خوشبختانه با اینکه مسیحیان و گردشگران زیادی در این کلیسا تردد می‌کنند اما این کلیسای سنگی همچنان مستحکم مانده است.
ارتفاع درب ورودی این کلیسا کوتاه است و هر شخص هنگام ورود به حالت تعظیم در می‌آید که نشانه احترام به کلیسا و دو شخصیتی است که در این مکان مدفون هستند. البته در حالت کلی این رسم اکثر کلیساهای تاریخی است. سقف کلیسا طاق گهواره ای است و دیوار های قطور کلیسا را با سنگ های نامنظم و با ملات ماسه و آبک بنا کرده اند. کلیسای مارسرگیز از دو بخش مجزا که توسط یک درب ورودی به هم مرتبط اند تشکیل شده است. سالن ضلع جنوبی به نام مارسرگیس و سالن ضلع شمالی به نام ماربرگوس معروف است.
در کلیسای مارسرگیز دو قدیس به نام ‌های مارسرگیز و ماربرگوس دفن شده‌اند که کلمه مار در زبان عاشوری به معنای حضرت است. یعنی حضرت سرگیس و حضرت برگوس. در تاریخ آورده‌اند مارسرگیز (حضرت سرگیس) و ماربرگوس (حضرت برگوس) که به ترتیب فرمانده کل ارتش روم و معاونش بوده‌اند پس از گرویدن به دین مسیحیت و تبلیغ برای آن، توسط پادشاه روم احضار و به ایران تبعید می‌شوند. پادشاه به فرمانده منطقه می‌گوید درصورتی‌که این دو شخص به مکان کنونی کلیسای سیر بیایند آن‌ها را اعدام کند. سرگیس و برگوس که اصرار به ماندن در این مکان را داشتند به طرز فجیعی کشته می‌شوند.
سه قرن بعد که حکومت روم به حکومتی مسیحی تبدیل می‌شود، دستور ساخت کلیسای مارسرگیز را در جوار آرامگاه این شهیدان راه مسیحیت می‌دهد. این مکان اکنون یکی از زیارتگاه‌های مهم مسیحیان در سرتاسر جهان به شمار می‌رود و روزهای یکشنبه مراسم عبادی باشکوهی حتی در سردترین و گرم‌ترین روزهای سال در آن برگزار می‌شود.
همچنین طبق مندرجات کتب مورخين آشوری‌ها، کلیسای مارسرگیز در دوره قبل از اسلام و در زمان خسروپرويز به مناسبت غلبه ايرانيان بر روميان به دستور همسر خسرو، شيرين که یک مسیحی بود، ساخته شده است.
طبق گفته بازدیدکنندگان این مکان معمولا بسته است و روزهای یکشنبه باز می‌شود. کلیسای مارسرگیز در دامنه کوه سیرداغی و در نزدیکی جاده گردشگری سلامت سیر قرار دارد و امکانات رفاهی در کوه سیر برای گردشگران فراهم شده است.

امامزاده باوره (بوره)

امامزاده باوره یا بوره در روستای فردو بخش کهک شهرستان قم واقع شده است. این امامزاده بر فراز کوهی در 6 کیلومتری جنوب روستای فردو و در باغ باوره قرار دارد.
ساختمان امامزاده از خشت و سنگ ساخته شده و بر فراز آن، گنبد خشتی ای به دور از هرگونه کاشی کاری و تزیین احداث گردیده که حکایت از سادگی و صمیمیت می‌کند. زیارتگاه شامل دو بقعه است که هر یک مدفن دو امامزاده به نامهای محمد و حسین، حلیمه خاتون و زینب خاتون از نوادگان امام کاظم (علیه السلام) هستند. در میان هر بقعه دو صندوق منبت کاری شده بر روی قبور نصب شده که از آثار هنری سده یازدهم هـ. ق به شمار می‌رود.
بقعه به شکل مستطیل و به ابعاد 16×6 متر با دو رواق روباز است که اولى به صورت هشت ضلعى و دومى به صورت عرقچینى است. درِ بقعه از جانب شمال باز مى‏شود و درى نیز در جانب جنوب دارد که به نظر می‌رسد در گذشته شامل دو اتاق متصل به هم بوده که در سالیان اخیر، دیوار حایل برداشته شده است.
اطراف امامزاده با انواع درختان گردو و سنجد و صنوبر آباد شده است که بر صفای امامزاده می‌افزاید و محلی برای استراحت گردشگران و زائران فراهم می‌آورد.
روستای فردو یکی از روستاهای قدیمی، خوش آب و هوا و ییلاقی استان قم است که از جاذبه های طبیعی فراوانی برخوردار است.
در سال های اخیر اقداماتی جهت توسعه و فضاسازی این امامزاده صورت گرفته است. این بناى زیبا و کوچک به شماره 11506 و در تاریخ 24/12/1383 به ثبت آثار ملّی و تاریخى رسیده است.
منبع : aksestan-man.blogfa.com - shrines.blog.ir

امامزاده شاهزاده اسماعیل قم

آستان مقدس امامزاده شاهزاده اسماعیل قم در دامنه ارتفاعات روستای بیدقان بخش کهک واقع شده است. این بقعه در فاصله تقریبی 51 کیلومتری جنوب شرقی شهر قم قرار دارد که زیارتگاه سه تن از امامزادگان به اسامی شاهزاده اسماعیل و فرزندش حمزه از نوادگان علی ابن جعفر(ع) و شاهزاده محمد از نوادگان امام کاظم(ع) است.
امامزاده شاه اسماعیل یکی از امامزادگان پر بازدید استان قم است. این امامزاده اعتبار زیادی نزد مردم قم در دوران قدیم داشت و بسیاری از افراد برای ادای نذر و قربانی به این مکان مراجعه می‌کردند. از زمان‏هاى قدیم، مخصوصاً در روستاهاى هم‏جوار، گله داران منطقه، یک گوسفند جهت سلامتى گله ی خود نذر امامزاده شاهزاده اسماعیل مى‏کردند و عشق و علاقه زیادى به آستان وى داشتند و این رسم هنوز بین گله داران پا برجاست که نشان از محبّت ویژه‌ آنها به امامزاده اسماعیل دارد.
سابقا به جهت دورى و کوهستانى بودن مسیر امامزاده، زائران کمى به حرم امامزاده اسماعیل مشرف مى‏شدند اما امروزه، به جهت آسفالت شدن مسیر امامزاده، خوش آب و هوا بودن منطقه و باز سازى و توسعه، این امامزاده به یکی از جاذبه های گردشگری مهم استان قم تبدیل شده و به خصوص در روزهاى پنج شنبه مملّو از جمعیت است.
طبیعت زیبای روستای بیدقان با رودخانه ای که از میان این روستا می‌گذرد، کوه ها و بافت قدیمی روستا باعث جذب گردشگران به این منطقه شده است.
بقعه امامزاده شاه اسماعیل از بناهاى تاریخى استان قم و داراى درهاى نفیس و کاشى‏هاى عالى و صندوق منبّت روى مرقد است و شامل بقعه، گنبد، رواق، صحن و مسجد است.
قدمت این بنا مربوط به قرن هفتم هجرى است و بانى اولیّه آن نامعلوم مى‏باشد. با توجّه به کاشى‏هایى که در آن مزار به کار رفته، مخصوصاً کاشى‏هایى که داراى صورت سه سوار مغول است، مى‏توان ادّعا کرد که بانى بقعه مزبور از امراى دولت هلاکوخان و یا خواجه نصیر الدّین طوسى قمّى، وزیر وى بوده است.
در متن این کاشى‏ی ها، تصویرى برجسته از سه سوار است که مارى را در زیر پا مى‏کوبند و کبوترى را بر فراز سر دارند. در حاشیه آن‌ها نیز کتیبه‏اى متضمن سوره های کوچک قرآن، مانند سوره مبارکه اخلاص و در پایان، تاریخ 668 هـ. ق یا ابیاتى از شاهنامه با تاریخ 661 هـ. ق دیده می‌‏شود.
کاشی های مزبور به همراه کاشی های دیگر به جا مانده از بنا با نقوش برجسته طاووس، لک لک و طوطى که در قسمت بالاى ازاره بکار رفته بودند، در موزه آستانه مقدس حضرت معصومه نگهداری می‌شود.
مصالح اصلی به کار رفته در این بنا سنگ و گچ است و بسیار مستحکم ساخته شده است. نقشه بنا از خارج، برجى و از داخل به صورت چهار ضلعى متساوى به دهانه 50/5 و ارتفاع 9 متر مى‏باشد. جدار داخلى بقعه سفیدکارى و تهى از تزیینات کاشى و گچ‏برى است، جز شاه‏نشین جانب شمالى که داراى تزیینات کاشى‏کارى دوره‏هاى بعد است.
در این بقعه، دو مرقد دیده مى‏شود، یکى بزرگ در وسط و دیگرى کوچک در زاویه شمال شرقى مجاور پلّه شاه‏نشین شمالى. مرقد اصلى، مدفن دو تن، شاهزاده اسماعیل و فرزند وى شاهزاده حمزه است و مرقد کنارى منتسب به شاهزاده محمّد بن موسى الکاظم است. البته مردم محلی مرقد کوچک را از آن امامزاده حمزه می‌دانند.
بر فراز بقعه، گنبدى است که احتمالا در آغاز امر، عرق‏چینى یا کلاه‏خودى شکل و سنگ پوش بوده اما در عصر شاه اسماعیل اوّل صفوى، هنگام تعمیر صورت آن را به هرمى شانزده ترکى تبدیل ساخته‏اند. این گنبد به قطر هشت و ارتفاع 9 تا 10 متر، آراسته به کاشى‏هاى دوالى فیروزه‏اى دورة صفوى بود که به مرور زمان، عمده آن‌ها ریخته و اخیرا بازسازى و کاشى‏کارى شده است. تمام اضلاع گنبد داراى کتیبه‏اى به خطّ بنایى با عبارات اللَّه، محمّد و على می‌‏باشد.
بنای امامزاده شاهزاده اسماعیل دو بار، یک مرتبه درسال920هـ. ق و در عهد سلطنت شاه اسماعیل و بار دوّم در سال 1214 هـ. ق و در دوره ی فتحعلى شاه تعمیر و تزیین گردیده است. منبری در امامزاده به تاریخ 922 هـ. ق قرار دارد و تزیینات زیبایى بر آن به چشم می‌خورد. تعدادى از درهاى بنا نیز احتمالاً متعلّق به همین تاریخ است. هم‏چنین درگاه بقعه از رواق، کاشی ‏کارى زیبایى از دوره قاجارى کار شده که داراى کتیبه‏ هاى زیادى است.
امامزاده داراى سه در ورودى است که درهاى جنوبى و شمالى آن در ایوان‏هاى طرفین گشوده مى‏شوند و تنها درِ غربى آن داخل رواقى طولانى که میان گنبد با صحن است، باز مى‏ گردد.
منبع : mehrnews.com - shrines.blog.ir - qomchto.ir

ییلاق و روستای جهان نما

منطقه حفاظت شده جهان نما که از نام یک دهکده ییلاقی در دامنه آن اقتباس شده است، در سال 1352 بر اساس مصوبه شورای عالی حفاظت محیط زیست با وسعتی معادل 30650 هکتار به عنوان منطقه حفاظت شده اعلام گردید .
جهان نما، سعد آباد محله، آب دره و دهکده های دیگر منطققه حفاظت شده جهان نما مورد استقبال گردشگران هستند.
پست ترین نقطه جهان نما 60 متر و بلندترین نقطه 1068 متر بالاتر از سطح دریاست.
روستای جهان نما درون منطقه حفاظت شده قرار دارد و همین باعث شده است تا در فصولی که هوای قابل تحملی در این روستا موجود باشد گردشگران به صورت فردی یا گروهی به کوهنوردی در این منطقه بپردازند. جنگل های پهن برگ و سوزنی برگ و جانوران وحشی و برج تاریخی رادکان از منابع اکوتوریستی استان گلستان است که در حدود این روستا است .
این روستا فصول معتدلی دارد به نحوی که تابستان ها هوایی معتدل و زمستان ها هوایی سرد در این منطقه حکم فرماست. در پاییز و زمستان روستای جهان نما خالی می‌شود چرا که دما بسیار کاهش یافته، برف می‌بارد و سرمای استخوان سوزی دارد به همین علت لقب روستای ییلاقی گلستان را گرفته است .
دهکده ییلاقی جهان نما بسیار زیبا و بکر است و هیچگون امکاناتی چون آب و برق و تلفن و غیره ندارد .
مسیر دسترسی به روستای جهان نما از سمت شهر کردکوی هست. از کردکوی به سمت پارک جنگلی کردکوی و روستای درازنو و رادکان بروید و در ادامه مسیر به روستای جهان نما می‌رسید. این جاده در حدود 70 کیلومتر است که 30 کیلومتر آن خاکی و سنگریزه ای است که بهتر است ماشینی که انتخاب می‌کنید دو دیفرانسیل و شاسی بلند باشد .

قله برف انبار

قله برف انبار با ارتفاعی بیش از 3200 متر از سطح دریا، بلندترین قله استان قم محسوب می‌شود که در رشته کوه برف انبار در روستای فردو و بخش کهک شهرستان قم واقع شده است. این قله در فاصله ی 60 کیلومتری جنوب شهر قم و 10 کیلومتری جنوب شرقی روستای فردو قرار دارد. رایج ترین و آسان ترین مسیر دسترسی به این قله از طریق راه امامزاده بوره یا باوره ی فردو است.
قله برف انبار که بام استان قم محسوب می‌شود، دارای چشم انداز های بسیار زیبا است و در فصل زمستان از برف یکپارچه سفیدپوش می‌شود و جلوه ای بسیار تماشایی می‌یابد. این قله در تمام فصول سال کوه نوردانی از استان قم و دیگر استان ها را به خود جذب می‌کند.
علت نامگذاری این قله به برف انبار وجود دره ای به عمق 600 متر در کنار قله برف انبار است که باعث شده برف در فصل زمستان به میزان زیادی در آن انباشته گردد، به طوری که با گذشت فصول سرد و بعضا تا فصل تابستان نیز این دره مملو از برف های یخ زده باشد. البته در سال های اخیر با گرم شدن زمین، دیگر این قله در تابستان ها برفی ندارد و برف آن سهم چشمه های زیرزمینی آن می‌شود.
در مسیر صعود از روستای "فردو" و کوهپایه برف انبار دو چشمه دائمی خنگ و گوارا از فاصله 100 متری از یکدیگر وجود دارد که از دل کوه و سه چال برف خیز برف انبار جریان می‌یابند و به باغ های انبوه فردو منتهی می‌شوند. همچنین این چشمه ها از معدود چشمه های اّبی می‌باشند که در تمام طول سال در استان گرمسیر قم، آب جاری دارند و خشک نمی‌شوند.
از بلندای قله برف انبار فضای بسیار زیبایی از رشته کوهی نه چندان بلند ولی بسیار زیبا دیده می‌شود. در اطراف این کوه چشم اندازهای بسیاری خود نمایی می‌کند. در غرب این کوه قله پلنگ آبی و در شرق آن قله سلطان سعد شاه با ارتفاعی کمتر خود نمایی می‌کند. در شمال قله برف انبار، قله دماوند قرار دارد که در روزهای آفتابی و صاف قابل مشاهده است.
از مشخصه های این قله نصب چهار میله بلند در مسیر و به فاصله تقریبا مساوی در طول مسیر است که علی رغم مشخص بودن مسیر قله در فصول بدون بارش، هدایت گر مطمئنی جهت تشخیص مسیر صعود، به خصوص در فصل زمستان است. در حال حاضر پناهگاه ندارد اما در کنار قله عملیات نصب پناهگاه در حال اجرا است.
مسیر دسترسی به قله برف انبار از سه استان قم(روستای فردو)، اصفهان(کاشان-مشهد اردهال-روستای زر و کروگان) و مرکزی(دلیجان-نراق-روستای جاسب یا روستای زر و کروگان) ممکن است. اما مسیر استان قم و روستای فردو بهترین مسیر است چرا که مقدار زیادی از آن دارای جاده خاکی و تا خود قله مسیر خاکی مالرو و پایکوبی شده دارد. بقیه مسیر ها فاقد مسیر پاکوب هستند.
جهت دسترسی به منطقه از طریق استان قم، پس از پشت سر گذاشتن جمکران، وارد جاده قدیم قم - کاشان شده، سپس جاده ای فرعی در سمت غرب با فاصله 16 کیلومتری از قم، ما را به سمت شهر کهک رهنمون می‌سازد، پس از گذشتن از روستاهای خور آباد، صرم و ورجان و طی حدود ۲۰ کیلومتر به کهک رسیده و از آنجا نیز بعد از گذشتن از چنارک، میم و خاوه و طی حدود ۲۱ کیلومتر به روستای ُفردو خواهید رسید. مبدا صعود امام زاده بوره یا استخر آبی که پشت امامزاده به فاصله 800 متری قرار دارد، است که این مناطق حدود ۴ کیلومتر بعد از ُفردو قرار دارند. جهت صعود از این نقطه (امام زاده بوره)، وارد دره زهاب(در پشت امام زاده) می‌شوید که مشخصه آن وجود جاده خاکی در داخل دره است. این جاده جهت دسترسی به باغ ها کشیده شده است. پس از طی حدود یک ساعت به چشمه، که تقریبا در انتهای دره قرار دارد می‌رسید. بعد از چشمه در سمت راست، یالی با شیب ملایم و پاکوب مشخص، که در طول مسیر با میله های راهنما علامت گذاری شده، بعد از حدود ۲ ساعت ما را به قله 3208 متری برف انبار می‌رساند. از قله می‌توان یا ازهمین مسیر برگشت، یا برنامه رابه گونه ای دیگر طرح ریزی کرد و از سمت دیگر آن(جنوب)، یعنی به سمت منطقه جاسب که از این منطقه با سرسبزی اش معروف است نیز برگشت.
منبع : bamdadclub.ir - sofehfree.blogsky.com - mehrnews.com - parsmiras.ir - tivan85.blogfa.com

امامزاده نورعلی

بقعه امامزاده نورعلی (ع) در بخش کهک شهرستان قم و در روستای سرسبز و خوش آب و هوای کرمجگان واقع شده است. روستای کرمجگان در فاصله 45 کیلومتری جنوب شهر قم قرار دارد. این امامزاده یکی از پر بازدیدکننده ترین امامزادگان استان قم محسوب می‌شود.
نسب شریف امامزاده نورعلی(ع) روستای کرمجگان با چهار واسطه به امام چهارم، حضرت زین العابدین(ع) منتهی می‌شود. اکثر اجداد او از بزرگان سادات حسینی در طبرستان به شمار می‌آمدند. پسر عموی ایشان امام حسن‌بن‌علی الاطروش، مؤسس دولت علویان در طبرستان است که با اقتدار کامل به مدت پنج سال بر بخش‌های وسیعی از شمال ایران حکومت می‌کرد و بنیانگذار حکومت علوی در آن نواحی بود.
پس از وفات اطروش به سال ۳۰۴ هـ. ق و اختلاف فرزندان او بر سر جانشینی وی، احمد ابوعلی فرزند امامزاده نورعلی(ع) که به صاحب الخال مشهور و در دستگاه اطروش از موقعیت ممتازی برخوردار بود به قم مهاجرت کرد و مورد احترام بزرگان این شهر قرار گرفت و کمی پس از آن نقابت سادات قم به او تفویض شد و فرزندان و نوادگان او در قم از موقعیت فوق‌العاده‌ای بهره‌مند شدند و پیوسته مورد احترام قمی‌ها بودند.
امامزاده نورعلی(ع) که از نخستین سادات اشرفی حسینی مهاجر قم است، از احترام فوق‌العاده‌ای برخوردار و به زهد و تقوی شهرت داشت. پس از مهاجرت فرزند او به قم، احترام ایشان دو چندان شد.
امامزاده نورعلی به دلیل گرمای شدید قم در فصل تابستان به یکی از روستاهای قم (کرمجگان) نقل مکان کرده تا اینکه در قرن چهارم هجری وفات یافته و در روستای کرمجگان به خاک سپرده شد.
یکی از دلایل جذب گردشگران به این امامزاده جاذبه های طبیعی روستای کرمجگان است. کرمجگان روستايي با طبيعت بکر در ارتفاعات قرار دارد. چند قله دو تا سه هزار متري اين روستا را احاطه کرده که ارتفاع زياد از سطح دريا و احاطه شدن توسط کوه‌ها و آب‌هاي زير زميني فراوان باعث سرسبزي و خوش آب و هوايي اين منطقه شده است. ‏
باغ های گردو اطراف امامزاده نورعلی را فرا گرفته است اما در سال های اخیر باغ های امامزاده به سبب استفاده نامناسب بازدیدکنندگان دچار آسیب های فراوانی شده است.
منبع : yjc.ir - mehrnews.com

امامزاده فاضل (ابوالفضل علی)

بقعه امامزاده ابوالفضل علی معروف به فاضل از نوادگان امام جواد (ع) در بخش کهک شهرستان قم و در ارتفاعات مشرف به روستای بیدهند واقع شده است. این امامزاده در فاصله 40 کیلومتری جنوب شهر قم قرار دارد.
امامزاده فاضل یکی از امامزادگان مورد توجه مردم استان قم است که در مناسبت‌های مختلف، پذیرای خیل عظیم زائران و مشتاقان فرهنگ اهل بیت(ع) است.
امامزاده فاضل بر فراز کوه کوچکی مخروطی شکل در بالای روستای بیدهند و مشرف بر آبادی و دره ای پوشیده از درخت قرار دارد.
در طول سال های اخیر این امامزاده توسعه، فضاسازی و نوسازی شده است. ماه رمضان سال 1390 ضریح مطلای این امامزاده نصب گردید.
منبع : isna.ir - emamzadegan.ir - tabnakqom.ir

آبشار باغچه نبات

آّبشار زیبای باغچه نبات یکی از آبشار های استان قم است که در ارتفاعات حد فاصل جنوب غرب روستای خاوه و شمال غرب روستای فردو بخش کهک قرار دارد. روستای فردو در فاصله تقریبی 60 کیلومتری جنوب شرقی شهر قم واقع شده است.
آبشار باغچه نبات به نام های آبشار فردو و آبشار خاوه نیز مشهور است.
ارتفاع این آبشار حدود 10 متر است. دوام و حجم آب آبشار باغچه نبات به میزان بارش و نزولات جوی وابسته بوده و در مواقع کم‌آبی خشک می‌شود. این آبشار زیبا به یکی از زیباترین جاذبه های گردشگری استان تبدیل شده و هر سال گردشگران زیادی را به خود جلب می‌کند.
دسترسی به آبشار شامل مسیر دست به سنگ هم می‌شود و کوهپیمایی نسبتا آسانی دارد.
منبع : instagram.com/alifatehi - iribnews.ir - khaveh.blog.ir

آبشار نوقاهان

آبشار نوقاهان در نزدیکی روستای قاهان از توابع بخش خلجستان (دستجرد) شهرستان قم واقع شده است. روستای قاهان در 76 کیلومتری شمال غربی قم و 30 کیلومتری ساوه قرار دارد .
این روستا از شمال به کوه تاغرباغ، از شمال شرقی به کوه گر و از جنوب به کوه شیروارد محدود می‌شود. روستای قاهان بر روی تپه ای در شمال غربی استان قم قرار گرفته و از سطح دریا 1530 متر ارتفاع دارد.
اهالی قاهان بیشتر به کار باغداری و پرورش میوه مشغولند و کمتر به دامپروری می‌پردازند. شرايط مساعد اقليمي و خاک مناسب موجب رونق باغداري این روستا شده و انگور، انار، سيب، زردآلو، گردو، بادام، توت، گلابي و خيار از محصولات مهم باغي اين روستا است.
آبشار نوقاهان بسیار زلال است و از کوهستان های اطراف روستا سرچشمه می‌گیرد. جریان آبشار بر روی دیواره های صخره ای کوهستانی، در فصل های بهار و تابستان مناظر زیبا و جذابی پدید می‌آورد.
روستای قاهان در ناحیه کوهستانی استقرار دارد و دارای اقلیمی معتدل است. این روستا دارای مناظر طبیعی زیبا و ویژه است. در روستای قاهان گیاهان خوراکی و دارویی نیز می‌روید که می‌توان به گل ختمی، شیرین بیان، ریواس، خاکشیر، پونه و گون اشاره کرد.
منبع : irandeserts.com - parvanehtrips.blogfa.com - qomshahr.ir

کوه تفتان

کوه آتشفشانی فعال تفتان از جمله کوه های دیدنی و پر بازدید ایران و بلندترین قله استان سیستان و بلوچستان است. تفتان در میان شش کوه آتشفشانی ایران، فعال ترین‌ آنها گزارش شده است. این کوه شامل 4 قله و سه دریاچه و پوشش گیاهی غنی است. مجموعا طول این رشته کوه 12 کیلومتر است.
برخی بر این باورند که نام کوه تفتان از واژه تفت به معنی گرم و سوزان آمده است. و این تسمیه به علت خروج آتشفشانی مرکب از بخار آب و گاز گوگرد از دهانه آن است که تقریبا در تمامی اوقات این گازهای آتشفشانی متصاعد می‌شوند.
کوه تفتان در اصطلاح محلی به چهل تن معروف است. به طوری که شایع است چهل تن از راشدین مذهبی در این کوه ناپدید شده اند از این رو کوه چهل تن نامیده می‌شود و شاخک شمال آن نیز به همین سبب به اسم کوه زیارت معروف شده است و در گذشته محل زیارت اهالی این نواحی بوده است.
کوه تفتان دارای 4 قله با نام های به شرح زیر است: قله ی شمالی که مرتفع تر است و به نام "کوه زیارت" معروف است، قله ی جنوبی که کوتاه تر و آتشفشانی است "مادرکوه" نامیده می‌شود، قله ی شمالی شرقی که " صبح کوه" نام دارد و قله ای که در مغرب مادرکوه قرار گرفته "نرکوه" نامیده می‌شود.
در قلل کوه تفتان سه دریاچه وجود دارد که به دریا سر یا سر دریا معروف اند. دو دریاچه در قسمت شمال واقع اند که عمق‌ آنها کم و اغلب دارای آب گوارا می‌باشند و دیگری که نسبتا بزرگتر است دارای آب شور دایمی است. دریاچه سردریا دارای ارتفاعات زیبا و پوشش گیاهی با گونه‌های مختلف دارویی است.
از گیاهان قابل رویش در ناحیه کوه تفتان می‌توان به درختانی همچون بنه، بادام کوهی، گز، سیه چوب، درمنه، ارژن و پوشش گیاهی مانند آویشن، پیاز کوهی، خارگلک، گرمونه، کاسنی، ریواس و پونه اشاره کرد. روباه، شغال و گرگ نیز بخشی از پوشش جانوری منطقه را تشکیل می‌دهند.
به طور معمول بارش و ذخیره‌ی برف در تفتان نسبت به کوه‌هایی مانند دنا و دماوند کمتر است که این مورد به ویژگی‌های جغرافیایی منطقه باز می‌گردد .
گروه های متعدد و مختلفی از کوهنوردان به قله تقتان صعود کرده اند که اولین صعود در اخر سال 1893برابر با 1272شمسی به سرپرستی ژنرال "سرپرسی سایکس" انگلیسی انجام یافت و "سون اندرسن فون هدن" سیاح معروف سویدی که اکثر بیابان های دنیا را بررسی و مطالعه کرد نیز به کوه تفتان صعود کرده است.
برای صعود به قله 4 راه وجود دارد : 1.مسیر پناهگاه، جبهه غربی (رایج) 2.روستایی ترشاب، جبهه شرقی 3.روستایی تمین، جبهه شمالی 4.دو راهی سنگان و روستایی خنجک، جبهه شمال شرقی. در مسیر رایج که معمولا کوهنوردان از آن استفاده می‌کنند یک اردوگاه و یک پناهگاه تجهیز شده موجود است. اردوگاه دره گل متعلق به آموزش و پرورش در ابتدای مسیر و پناهگاه صبح (sobah) در میانه ی مسیر قرار دارند .
آب چشمه های منطقه اغلب به علت ترکیب با گوگرد قابل مصرف نیستند و سمی هستند. البته چشمه خوش آب در ناحیه تنگه گلو، آب سالم و گوارایی را دارا است .
از رودخانه‌های سیلابی این حوزه می‌توان به رودخانه‌های سیلابی "لادیز" و "انده" در میرجاوه اشاره کرد. این رودخانه‌ها فقط در مواقع بارندگی‌های شدید، مدت کوتاهی آب دارند که همین آب‌ها منشأ اصلی تغذیه آب‌های زیرزمینی دشت‌ها محسوب می‌شوند.
چشمه های آب معدنی هم در منطقه تفتان وجود دارند. چشمه آب معدنی "جم‌چن" در شمال غربی کوه تفتان، چشمه آب معدنی "آمنی" در غرب تفتان در منتهی‌الیه رودخانه "بیدسر"، چشمه آب معدنی "برآبک" در شمال قله تفتان، چشمه آب معدنی "یوسف‌آباد" در غرب کوه تفتان، آب معدنی "ترشاب" در نزدیکی روستایی به همین نام در جنوب تفتان، چشمه معدنی "مرغاب" در جنوب شرق کوه تفتان، چشمه آب معدنی "کولکو" و "پوچلگی" و "پاول" در شرق تفتان و چشمه آب معدنی "گنج امین" در غرب روستای سنگان از چشمه‌های آب معدنی منطقه هستند که به علت قابلیت درمانی و زیبایی و تزیین ویژه با گل‌ها و گیاهان باعث جذب گردشگران هستند .
منبع : kojaro.com - tasnimnews.com - shakerim.ir - kziran.com - salamhamnavard.ir